21.09.2013

tarte tatin .. tart taten okunur.. bir kurtarma projesidir.. bizi de kurtarır arada.. hele de tatlı krizlerinden..



burnumda o koku.. 
elmalı tarçınlı.. fırında kızaran bir hamur kokusu..
üç gündür.. dedim ya dün..
artık pişirmek gerek diye..
ama trafik felaket bizim şehirde..
ben yediyi geçe çıkıp sekiz buçukta gelebildim eve..
sonra çekirdek aradı..
gidip onu biryerlerden almam gerekti..
sonuç eve dönüşüm onbir civarı..

yapılamadı..

bugün işte bütün gün elmalı tarifler..
elmalı kitaplardan sayfalar dolandı aklımda..
elma üzerine bir deneme yazacak hale geldim..
gün boyu..
hiç aklımdan çıkmadı..
sonra ben çıktım işten..
eve ve kilere güvenmeyip malzemelerimi aldım geldim..
tarçını bile aldım evet.. 

elma başlıbaşına bir ilham kaynağıdır..
en güzel tanrıçayı belirlemek için altın bir elma atmamış mıydı afroditin önüne..
paris..
tamam biraz rüşvet kabul etmişti ama..

sonra bir adım öteye taşındı elma..
ademle havvanın paylaştığı.. 
günah meyvasına dönüştü..

bir botanikçiye sormuşlardı tek bir ağaç eksen ne olurdu o diye..
elma demişti..
yaprakları meyvesi ağacın şekli hepsi ayrı güzeldir.. 

ben yemek yapmayı sevmem..
gerçekten..
"bu akşam evlad_ü diğerlerini nasıl doyuracağım" kaygısını hiç sevmem..
ideal yemek.. 
çabuk yapılandır..

bir grup kadının düzenlü toplandığı yemeklerden birinde tatmıştım..
tarte tatin'i..
düzensiz derken.. on yılda iki kere filan.. onların her üç haftada bir toplandıkları düşünülürse =)..
düzensizdim epeyce..

ama iki yemekten de çok kolay iki tarifle dönmüştüm..
tariflerin ortak tarafı..
irice kabaca doğra
 karıştır 
fırına ya da mikrodalgaya at..
bölümleri..
ama sonuçlar.. çok şık.. 

yemek yapmak biraz duygu işi bende..
mesela cumartesileri evde kek koksun isterim..
hava soğuduysa hemen ille çorba ama kar yağdıysa tarhana çorbası..

durumlarla bağdaşan bazen de anlamsız özenmelerden ani yemek yapma krizlerim olur..

bu akşam da..
epıl paydan tarte tatin'e dönme nedenim..
daha kolay olması.. kesinlikle..

tarte tatin on9uncu yüzyılın sonlarında icat edilmiş..
 bir kurtarma projesi aslında..
fransanın göbeciğindeki bir kentte sıradan bir restoran işleten şaşkın tatin kızkardeşler..
elmalı turtanın dibini  yakınca.. bari üzerindeki karamelleşen elmaları atmayalım demişler.. 
ve daha da yanmasın diye üzerine bir kat ince hamur koymuşlar..
atmışlar fırına..
öyle beğenilmiş ki..
anında parise gitmiş ünü..
tarihe geçmiş tatin kızkardeşler..
suzet ve mabel  hanımların yanına yazılmış adları altın harflerle..


doğru söylediğimin kanıtıdır bu tarif.. bak.. 
neredeyse tarif bile değil..
formül..
ayrıntıyı buraya yazayım =)

elma..
soyulur doğranır.. 
ben rasgele doğruyorum.. 
abartırım dersen ..
ortasını boşaltıp halka halka doğra.. kim tutar aşçının elini..

margarin ve tereyağ diyor tarif ama ben z. yağı ve azıcık tereyağ ile veya becel ile yapıyorum..
kalp dostu ya..=)
harlı ateşte yapmak gerek..
suyunu salmasın diye..
elmalar şeffaflaşacak ama tam olarak pişmeyecek..
pişme noktasında katıyorum canımın çektiği baharatları..
kokuları kaybolmasın diye..
baharat..
illa ki tarçın..
bir yemek kaşığı tepeleme.. en az..
ayrıca..biraz zencefil olabilir..
azıcık taze çekilmiş karabiber hoş oluyor..
karanfil çekilip toz halinde.. acaip yakışır..
ucundan curry..
süper..
yeni bahar denemişliğim var..

genelde tencere başında biraz cadılaştığım doğrudur..
herkese tavsiye ederim..

baharatı kattıktan sonra..
iki kere karıştırıp kapatıyorum altını..
tarifte şeker de var ama ben koymuyorum..
kırmızı tatlı elmalar ı kullanırken ama daha ekşi elma ister biraz şeker..

elmaları bir fırın kabının içine döküyorum..
üzerini.. milföy hamuru ile kapatıyorum..



bu hamurun şimdi diyet olanı (az yağlı) ve kepeklisi çıktı.. onlardan da kullanılabilir..
çok güzel olur..

bu sefer canım ceviz de çekti.. bir avuç cevizi.. elimle biraz ovaladım.. kabaca kırıldılar..
diş diş ağıza gelmeli.. 
isteyen istediği yakıştırdığı yemişi katabilir..
katmayabilir..

burada illa ki gereken üç malzeme.. elma yağ ve baharat..
diğerleri tamamen değişken..

elmaları ateşe koyunca..
yakıyorum fırını ..
ve milföyü de çıkarıyorum dondurucudan..
elmalar piştiğinde ikisi de hazır oluyor..

hamuru elmaların üzerine kapatınca.. elimle kenarları elmaları bohçalayacak gibi.. 
yorganı sevdiğinin sırtına  sıkıştırır gibi bir hareketle  yerleştiriyorum..
hani ters çevireceğiz de pişince..
tabağımsı bir şekil alsın diye..
sonra fırına..
15 bilemedin 20 dakikada oluyor..
200 derecelik fırında..


acele yok tamamen kızarsın altın gibi olsun.. 


pişince..
hemen uygun bir kaba ters çeviriyorum..
bu sefer..
hiç şeker koymadığım için pudra şekeri..serptim azıcık üzerine..
hemen eridi zaten..


servis sırasında çiğ krema çok yakışıyor..
ama dondurma da süper olur..

sonrası tamamen size kalmış..
kiminle paylaşırsınız..
yanında ne içersiniz..

bu arada daha da sofistikesi var bunun..
arpacık soğanlı tarte tatin..
(taten okunur)

aynı yöntemle bu kez arpacık soğanlarını yağ ve baharatlara boğuyorsun..
yanına en güzel..
genç bir kırmızı şarap yakışıyor..

21.09.2013 tarihinde editliyorum.. tam sekiz yıl önce.. ilk  bloğumda şöyle yazmışım..

"arpacık soğanından ne yaparsınız??
ben kolay yemek uzmanı oldum artık.. mutfakta kalmayı sevmem uzun süre.. hoş görünecek.. besin değeri yerinde olacak.. ama beni saatlerce tutmayacak.. yapılacak elişleri.. okunacak kitaplar.. seyredilecek filmler..yazılacak yazılar.. gezilecek bloglar var..
arpacık soğanını alan da ben değilim bu durumda.. tek tek ayıkla.. kim uğraşacak =))
ama bu tarifi görünce.. evde de SE' in aldığı bir torba soğan olunca.. buz dolabında da her daim milföy hamuru cankurtaran olarak bulununca..
tamam dedim.. işte aradığım tarif..
kabuğuyla beraber atılıyor kaynar suya soğanlar.. 15 dakika sonra.. pırt pırt soyuluyor..
tavaya.. biraz yağ..bal.. curry.. pembeleşince.. küçük fırın kabına..
üzerine milföy hamuru.. 15 dakika fırına.. bu kadar havalı görünüp.. bu kadar basit olur mu bir yemek.."

fotoğraflı bir tarifim de..
şu ingilizce adresimde..
ukala mıyım neyim ..
evet =P aslında öyleyim..
hatta küstah evet öyle de denebilir.. 
şaka bi yana çok kirletmişim sanal alemi ya.. toplamalı bunları kenar köşe.. =)
Image Hosted by ImageShack.us

2 yorum:

lale dedi ki...

a senin ballı, arpacık soğanlı bir tarifin vardı,yıllar önce yazmıştın....

Ne diyeyim, ben tatin matin anlamam lezzetli olmuştur kesin ama şu yazının lezzetini ben hiç bir tatlıya değişmem...Breh breh yani...

atalet-buduar dedi ki...

hafızasını sevdiğim.. evet ben de yazdım diye anımsıyorum.. =) ama bulamadım bilogda..

o senin sevginden o..
bu yazıda bulduğun tadı diyorum =)..
öperim ctesi ctesi..