21.12.2021

Çay...

Bugün poşet çayların ucundaki etiket ve mum kullanılmasi gereken bir ödevim vardı..
Doğal olarak gün icinde bir ara guglda poset çay ne zaman yapılmış.. ucundaki etiketin sekil olarak standart bir sekli bir kalibi var mı.. hakikaten zararli mi imis o kağit gibi madde.. tadinı nasıl bozarmıs.. nasil bozmazmış.. ilk yapan kızkardesler elde dikermiş ve patent almıslar.. 1800lerde ne düşündüler acaba..  sonra üretime gecen firma onlara patent karşilığı ödedi mi.. yoksa şekil degistirip aynen devam mı etti..  bizdeki tarihi neymis.. çay ekimi ve ülkemiz.. osmanlı'da çayın kahveyle rekabeti.. kahve arazileri kaybolunca çayın atağa kalkışı  muhtelif fesli isçilerin çay ekerken resimleri  sonra muhtelif kadinlarin cay toplarken resimleri.. ne zaman el attı kadinlar bu ise..  sırtlarinda özel sepet.. ay bu sepetler de pahalıdır derken evet sepetler pahalı..ve hatta artik üretimden kalkti kalkacak durumda.. butik üretime girmiş.. derken salt galeride yaılmış bir sergi.. yok gitmemişim..konu: moderni sergilemek.. 1905lerden itibaren bir çiftin nişanı evliligi cocukları golf pantalonlu tenis oynarken kayak yaparken dönem fotoğrafları.. bahcede çay partisi.. cizgili kumaslı iki sezlong hasir koltuklar porselen takımlar.. vay arkadaş.. ingilizler sanki.. öyle evrensel... sessiz sinema filmi sahneleri gibi fotoğraflar.. o sırada ülke kuruluyor.. çay yeni ekiliyor mesela.. 
Derken bir kız çocuğu fotoğrafı .. masanın uzerine oturmus cay içiyor..
Oturan insanları kesip alakasız biseylerin üzerine oturur gibi gösteriyorsun şahane oluyor.. 
Çocuk türk degil.. çay fincan olmamalı ince bellide.. sallama ince bellide pek olmuyor sanki.. zaten çizemem ki.. hakkaten sallama icenler hep fincan mı kullanıyor ki.. 

Sonra bir durdum..
Milli mücadele savaşında gibi hissettiğimi farkettim.. dolabimda birbirine benzemeyen 4 ajda cay bardağım var.. çayı buyuk fincanda çok şekerli epey soğutup icerim..

Asistanken ilk katıldığım kogrede tek türktüm ben.. bayrağımız dalgalanıyordu direkte.. ah o ugurda ne efendi davranmıştım da hala gulerim halime.. 
Tam da erendiz atasünün kitabinda anlattığı 29 ekim balosunda gemide danseden çiftleri anlattığı bölüme ait gibi hissettim. taze cumhuriyetin genç çiftleri .. huylari degil kültürleri değilken.. pistte vazifeten vals yapanları anlatır  o sahnede..

Ben de keyifle giden kraftımı vazifeten ince belli yapmalara kalkmıştım..

Titredim ve kendime geldim.. 
O salt'taki aileden ozür diledim icimden .. cemal beyin de araziye manevraya çıkıslarında kendi yiyecek sandığını da götürmesini anımsadım.. karavana yemezmiş.. tayın ekmeği de .. teftişe gelen komutanların kahveyi cemal'in çadırında içelim onda porselen fincan vardir dediklerini anlatırdı..

Ahkamım bitti..
Şimdi oturup gönül rahatlığiyla.. ve cay üzerine bir bilgi bankası değil.. mühür mumu ve çay poseti etiketi gibi biri her gun fark bile etmeden hayatımızda kullanimda olan.. digeri nadiren.. binde bir.. bazen hiç kullanılmadan ömür gecirilebilen iki şeyi görsel olarak nasıl bir araya getirir.. ve yaparken eğlenirim.. ona bakacagim.. 
Siz.. isterseniz.. şu adresten https://artsandculture.google.com/u/0/exhibit/QQnw7UgX
O ailenin resimlerine bakın..
Isterseniz.. şu adresten https://geekyapar.com/metro/biz-kadar-cay-iciyoruz-cayin-sasirtici-derecede-politik-tarihi/ biz nasil çay hastasi millet olmusuz yazısını okuyun.. 




2 yorum:

Leylak Dalı dedi ki...

Ailenin fotolarına baktım da vay canına, biz nerede büyüdük yahu?
Antalya'da Bagana At Çiftliği vardı bir vakitler, hala var mı bilmiyorum, bunlara ait olabilir...
Sevgimi yolladım kızkardeş en mühürlüsünden :))

atalet-buduar dedi ki...

Caanim kizkardesim